Fagforfattarar kan misse refusjon
(20.11.03, 21:05) Universitetstilsette kan misse refusjonen for faglitterære verk. Ein kan
også bli fråteken retten til kopinekt som fagpolitisk verkemiddel. Nå
ropar leiar for Norsk Faglitterær forfatter- og oversetterforening, Rune
Ottosen, eit kraftig varsko. For tre år sidan vart det såkalla Immatriellrettsutvalet nedsett av Universitets- og høgskulerådet for å vurdere mellom anna opphavsrettslege vilkår. Utvalet er leia av advokat Arne Ringnes, og har mellom anna forfattaraen Jon Bing som medlem. Frå NTNU er professor Torgeir Moan representert.
Bing var åleine om å ta dissens i denne saka.
-Spekkhoggarmetode
Utvalet fåreslår mellom anna at universiteta og høgskulane skal få lov til å kopiere frå faglitterære verk skrivne av eigne tilsette vederlagsfritt. Dette er ille nok i seg sjølv, seier Ottosen:
- Men det som er verkeleg skummelt med dette, er at ordninga vil vere svært vanskeleg å administrere, og dermed vil kunne opne døra for at vederlagsretten vert fjerna heilt.
Ottosen ser på dette som eit åtak på det kollektive vederlagssystemet.
- Det dreier seg om ein spekkhoggarmetode, kor ein startar med å skilje ut ei gruppe, og tek den ut.
Han presiserer at han ikkje har grunn til å mistenke utvalet for å drive dette som ein medviden strategi, men oppfattar det som eit teikn i tida.
- Dette kan sjåast i samanheng med innstillinga til fleirtalet i
Ryssdalutvalet, seier han.
- Økonomi vs rettar
Uvalet argumenterer med at ordninga vert dyr for universiteta og høgskulane. Denne argumentasjonen reagerer Ottosen på.
- Dette er eit spørsmål om kva for rettar vi har, og då skal ein ikkje blande økonomi inn i det.
I fjor fekk NFFO 48 millionar kroner i vederlag. 35 prosent, eller vel 17 millionar, kom frå universitets- og høgskulesektoren.
Ottosen reagerer også på at utvalet vil ta bort forfattaranes rett til å nekte folk å ta kopi av eigne verk. I dag er dette praktisk talt det einaste sanksjonsmidlet ein har.
Færre bøker?
Otosen fryktar at dette kan føre til at den faglitterærre produksjonen går ned.
- Ein må verkeleg spørje seg kva som vil skje dersom ein går inn og gjer om på eit motivasjonssystem som faktisk fungerer heilt utmerkt.
Av Tore Oksholen |