Kan næringslivet lære etikk? (26.11.03, 13:43)

- Eg er sikker på at Statoil held flotte etikkurs, sa Eva Joly, og fortsette: - Men det ein ting som er deiligare enn etikk, og det er pengar.

Det var korrupsjonsjeger Joly som, i eigenskap av å vere fransk spesialdommar, utstette arrestordre på toppleiarane i oljeselskapet Elf. Nå er ho spesialrådgjevar i Justis- og politidepartementet.

Joly var mandag og tirsdag trekkplaster under ein nasjonal konferanse om etikk og samfunnsansvar i næringslivet. NTNU var medarrangør. Ho starta sitt foredrag med å ta opp skuldingane om korrupsjon som har vore retta mot Statoil den i den seinare tid.

Professor Morten Levin frå NTNUs Institutt for industriell økonomi og teknologiledelse satt i panelet saman med Eva Joly.

- Etikk kan bli leik med ord
Kva kan næringslivet gjere for å heve den etiske standarden mellom leiarane, og korleis kan universiteta ta del i dette? Desse spørsmåla sto sentralt under konferansen.

Men Joly demonstrerte skepsis til kva etikken har å seie når det kjem til stykket: Etisk skolering medfører ikkje naudsynleg moralsk endring.

- Det er ikkje avdi ein går på etikkurs ein unngår å bli korrumpert. Det fordi det er ulovleg, og ein kan bli tatt som eventuelt gjer at ein held seg på matta.

Joly poengterte at ein ikkje må redusere korrupsjon til eit spørsmål om etikk. Då vert det lett ein leik med ord, meinte ho: Korrupsjon er mot lova, og derfor skal ein late det vere.

Kva skal dingsane brukast til?
Professor Morten Levin frå NTNU deltok i panelet som diskuterte spørsmåla Joly tok opp. Levin poengterte at ein må tenke på desse tinga som noko meir enn etikk:

- Ein løyser ingen problem med å late studentane gjennomføre kurs i samfunnsansvar og etikk. Det er når ein lærer å konstruere teknologiske dingsar at spørsmålet om kva dingsane skal nyttast - og ikkje nyttast - til, at etikken må integrerast i undervisninga, sa professor Levin.

Tekst og foto: Tore Oksholen