Ut frå forsking så kjenner vi til at; Læring oppnår ein ved å vera aktiv student, læring er individuell, læring er kumulativ, læring er sjølv-regulært, læring er mål-orientert og læring er i stor grad påverka av den sosiale og fysiske konteksten som læringa forgår i.

I eit e-læringsmanifest, erklæring, som blei utarbeidd for nokre år sidan, heiter det blant anna om krav til eit e-læringsmiljø i internett

Det var nokre av punkta. Det heiter også at studentane må vera informerte om all informasjon sin som måtte samlast om den, korleis den blir brukt og om eventuell distribusjon av dataene.

Alt dette krev omfattande teknologiske e-læringsopplegg der bruk av multimedia teknologi i internett er ein berebjelke. Tilbyr dagens e-læringssystem dette? Svært primitivt.

Frå organisasjonsutvikling kjenner til at skal vi løysa ei oppgåve, så tek vi utgangspunkt i dei alternativa som finst og dei interessene vi har. Det er ein vekselverknad mellom alternativ og interesser. Men vi arbeider innanfor ein sosial kontekst, sosial samanheng, der det finst tradisjon for korleis oppgåver skal løysast. I tilfellet vårt kan det vera korleis vi gjennomfører kurs, korleis vi evaluerer etc.. Tradisjonane er igjen forma av strukturar og handlingar vi arbeider innan for. Det er med på å konstruera den sosiale konteksten.

Det blir dei faste rammene vi held oss til når vi skal løysa oppgåver og som vi blir vurdert etter. Det er vanskeleg å kritisera den som gjennomfører kurs på tradisjonell måte. Det er den som går utanom som står lagleg til for hogg.

Når vi skal ta i bruk eit ny artifact, ein ny reiskap, som eit e-læringssystem, så vil det koma som tilleggskunnskap ein må beherska. Det kan opplevast som ei ekstra belasting. Blir den nye reiskapen opplevd å vera primitivt, tungvint, begrensane i forhold til kva ein ønskjer å gjera, så kan det heile verka nokså uformålstenleg. Kanskje virke nokså meiningslaust det heile. Forsking visar at i ein stressa situasjon, ein allereie arbeidsfylt dag, så går ein alltid bort frå det nye artifactet og nyttar rammevilkåra den sosiale konteksten gir. Det vil seia at ein løyser oppgåvene tradisjonelt.

Det betyr at ein ser ikkje dei nye sjansane artifactet gir før det er tolka inn, innarbeida, i den sosiale konteksten. Men det kan ta tid, omfattande tid og mykje arbeid, å innarbeida ein ny artifact i sosial kontekst. Gli automatisk inn som ramme for løysinga vår. Ein primitiv reiskap vil kosta oss mykje arbeid og det gir oss ikkje det utbyttet vi ønskjer. Dagens e-læringssystem er svært primitive i forhold til kva ein ser for seg i framtida. Dei er primitive i bruk og dei er svært ynkelege å utvikla pedagogiske/didaktiske opplegg i. Ein må ikkje her forveksla med kursadministrative oppgåver som å skaffa diverse oversikter etc.., det har lite med læring å gjera.

Ei utfordring framover er at vi kan få monalege ulike sosiale kontekstar. Studentane er vant med internett, mange av dei er etter kvart fødd etter at det første Atari-spelet blei introdusert. Dei har vakse opp med dataspel, Sky Channel, MTV osv.. Det "visuelle systemet" er blitt ein del av den sosiale konteksten deira, rammene for korleis ting "skal vera".

Problemet er ikkje at vi har for mykje teknologi, men at den er altfor primitiv til dei oppgåvene vi ser framfor oss innan læring. Sett på spissen så kan vi seia at vi har for lite teknologi, ikkje for mykje. Det blir for mykje arbeid og tungvint å laga og å gjennomføra nye opplegg, og resultatet vil ofte ikkje stå i stil med kva vi såg føre oss eller kva vi ønskte å få til. Det blir litt som visa til Prøysen om guten som ønskte å laga syskrin til a mor, men som enda om med ei fjøl.

Men ønskje om meir teknologi betyr ikkje at vi rått skal ta i bruk teknologi, vi må alltid stilla spørsmål om kva er formålet, korleis vil det forbetra læringa og kva fordelar har det framfor tradisjonelle måtar å løysa oppgåvene på? Her trengst mykje forsking og utvikling. Det gjeld både utvikling av e-læringssystem og på bruk, pedagogiske/didaktiske opplegg. Her burde NTNU ha godt grunnlag, men det verker ikkje som det blir utnytta.

Arvid Staupe